لنز Sony FE 24-70mm F4 ZA OSS Carl Zeiss Vario Tessar T* یکی از شناختهشدهترین و پرفروشترین زومهای استاندارد سونی در سالهای نخست شکلگیری سیستم فولفریم E-mount است؛ لنزی که به دلیل همکاری مستقیم سونی و زایس، در زمان عرضه به عنوان یک گزینهی ممتاز برای عکاسان حرفهای معرفی شد. این لنز با ترکیب فاصلهکانونی شناختهشدهی 24 تا 70 میلیمتر، دیافراگم ثابت F4، سیستم لرزشگیر اپتیکی OSS و طراحی اپتیکال مبتنی بر فرمول Vario-Tessar، توانست خود را به عنوان یک ابزار همهکاره برای عکاسی روزمره، مستند، سفر، منظره، پرتره و فیلمبرداری تثبیت کند.

جایگاه این لنز وقتی مهمتر میشود که بدانیم سونی در آن دوران هنوز نسخههای G یا G Master این رنج را تولید نکرده بود و عملاً کاربران A7 و A7R برای داشتن بالاترین کیفیت اپتیکی در یک لنز سبک و کوچک، به سراغ همین زایس 24-70mm F4 میرفتند.
این لنز با وجود سالها حضور در بازار، هنوز میان بسیاری از عکاسان طرفداران جدی دارد و دلیل این موضوع تنها نام زایس نیست، بلکه ترکیب وزن پایین، کیفیت ساخت بالا، شارپنس چشمگیر در مرکز، کنترل مناسب رفلکس و فلر، پوشش ضدبازتاب T*، عملکرد فوقالعادهی رنگ و کنتراست و سازگاری عالی با بدنههای A7 نسل اول تا نسل جدیدتر، آن را به گزینهای پایدار برای کاربرانی تبدیل کرده که میخواهند از یک زوم استاندارد حرفهای در بدنهای جمعوجور استفاده کنند. در ادامه، این لنز را از نظر طراحی، کیفیت تصویر، فوکوس، لرزشگیر، بوکه، عملکرد در عکاسی و فیلمبرداری، مقاومت محیطی و ارزش خرید بررسی میکنیم.
طراحی، کیفیت ساخت و ارگونومی؛ فلسفهی Vario-Tessar در یک بدنهی جمعوجور

طراحی این لنز بر پایهی فلسفهی کلاسیک زایس یعنی سادگی، کارایی و عملکرد پایدار شکل گرفته است. ساختار بیرونی لنز از فلز با روکش مات تشکیل شده و حلقههای زوم و فوکوس با دقت بالا ماشینکاری شدهاند. وزن لنز حدود ۴۲۶ گرم است که در مقایسه با مدلهای مدرنتر مانند 24-70mm F2.8 G Master بهطور قابلتوجهی سبکتر است. همین وزن کم باعث میشود بدنههایی مثل A7C، A7 III یا A7 IV با این لنز تعادل بهتری داشته باشند و برای استفادههای طولانیمدت در سفر یا پروژههای مستند بسیار مناسب باشد.
بدنهی لنز مقاوم در برابر گردوغبار و رطوبت طراحی شده و سونی برای این مدل از استانداردهای پیشرفتهی Weather Sealing بهره برده است. این موضوع بهخصوص برای عکاسانی که در شرایط غیرقابلپیشبینی مانند کوهستان، ساحل، جنگل یا فضای شهری مرطوب کار میکنند اهمیت دارد. علاوهبر این، لنز به دلیل طراحی اپتیکی ثابت هنگام زوم، دچار افزایش طول بیشازحد یا لقشدن ساختار داخلی نمیشود و همین امر علاوه بر مقاومت بهتر، باعث کاهش مکش هوا و ورود ذرات ریز به داخل لنز میشود.
حلقهی زوم لنز نرم، دقیق و بدون شلشدن است و با وجود گذشت سالها از زمان عرضه، بسیاری از کاربران گزارش دادهاند که این حلقه همچنان عملکردی نزدیک به حالت اولیه دارد. حلقهی فوکوس نیز به صورت الکترونیکی عمل میکند اما به دلیل دقت بالای موتور فوکوس داخلی، کنترل دستی بسیار روان و دقیق را ارائه میدهد. در کنار این موارد، طراحی ظریف و اندازهی مناسب هود لنز باعث میشود که هم کنترل نورهای مزاحم بهخوبی انجام شود و هم حملونقل لنز ساده بماند.
ساختار اپتیکی و پوشش T؛ نقش فرمول زایس Vario-Tessar در کیفیت تصویر*
این لنز از فرمول اپتیکی Vario-Tessar بهره میبرد که ترکیبی از شش لنز ویژه شامل عناصر aspherical و ED را در خود جای داده است. هدف از این طراحی، دستیابی به شارپنس بالا در مرکز تصویر، کنترل مؤثر انحرافات کروی و کروماتیک، محدودکردن اعوجاج در فواصل کانونی مختلف و حفظ بیشترین مقدار جزئیات در لبهها است. اگرچه این لنز از نظر شارپنس لبهها در دیافراگم باز به پای مدلهای ردهبالای G Master نمیرسد، اما برای یک لنز سبک و جمعوجور با دیافراگم F4، عملکردی کاملاً تحسینبرانگیز دارد.
پوشش معروف Zeiss T* یکی از مهمترین مزیتهای این لنز است؛ پوششی که در کنترل فلر، کاهش Ghosting و افزایش micro-contrast شهرت جهانی دارد. این پوشش بهخصوص در شرایط نوری پیچیده مانند عکاسی در جهت نور خورشید، عکاسی شب شهری با منابع نور مصنوعی متعدد، یا صحنههایی که احتمال بازتاب داخلی زیاد است، عملکرد لنز را نسبت به بسیاری از زومهای همرده متمایز میکند. نتیجهی این پوشش را در رنگهای شفافتر، انتقال تونالیتهی دقیقتر، کنتراست بالا در نور مستقیم و قابلیت تولید تصاویری «تمیز» و بدون رفلکس میتوان مشاهده کرد.
نکتهی دیگر اینکه زایس در این لنز تلاش کرده تا تصویری با امضای رنگی خاص خود ارائه دهد. رنگهای خروجی این لنز غالباً طبیعی، خنثی، با غنای کنترلشده و دارای عمق بصری هستند. این ویژگی باعث میشود عکاسان بتوانند از فایل خام دوربین خروجیهای بسیار نزدیک به واقعیت دریافت کنند و در مراحل ویرایش، دامنهی گستردهتری برای اصلاح رنگ داشته باشند.
کیفیت تصویر در فواصل کانونی مختلف؛ تحلیل کامل شارپنس و کنترل اعوجاج
در فاصلهی کانونی ۲۴ میلیمتر، لنز بهترین عملکرد خود را در مرکز ارائه میدهد. شارپنس مرکزی بسیار بالا است و جزئیات سوژهها بهویژه در عکاسی منظره، معماری و محیطهای باز با دقت چشمگیری ثبت میشود. با این حال، لبهها در F4 کمی نرمتر هستند، اما با بستن دیافراگم به F5.6 یا F8، این مشکل تقریباً برطرف میشود و تصویر به طور یکنواخت شارپ میشود. اعوجاج در این فاصله کمی به صورت Barrel دیده میشود، اما بدنههای سونی معمولاً با اصلاحات داخلی این مورد را کاملاً جبران میکنند.
در فاصلهی ۳۵ میلیمتر، لنز به نقطهی تعادل خود میرسد. شارپنس در مرکز و کنارهها عالی است، اعوجاج به حداقل میرسد و رنگها با بیشترین دقت منتقل میشوند. این فاصله برای عکاسی خیابانی، پرترههای نیمقد، ثبت صحنههای روزمره و حتی فیلمبرداری بسیار ایدهآل است.
در فاصلهی ۵۰ تا ۷۰ میلیمتر، لنز همچنان شارپ باقی میماند، اما در حالت F4 لبهها اندکی کاهش کیفیت نشان میدهند. البته این کاهش نسبت به بسیاری از زومهای F4 بازار کمتر است و با یک پله بستن دیافراگم کاملاً اصلاح میشود. کنترل CA در این بازه بسیار قابلقبول است و تنها در لبههای کنتراست بالا ممکن است خطوط بنفش خفیف مشاهده شود که در فایل RAW به راحتی اصلاح میشود.
عملکرد فوکوس؛ سرعت، دقت و سکوت در یک سیستم خطی
لنز از یک موتور فوکوس خطی بسیار بیصدا استفاده میکند که برای عکاسی و فیلمبرداری هر دو مناسب است. سرعت فوکوس روی بدنههای جدیدتر مثل A7 IV و A7R V بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد، زیرا پردازندهی دوربین کمک میکند سیستم فوکوس لنز پاسخ سریعتری داشته باشد. برای دنبالکردن سوژههای سریع مانند کودکان، حیوانات یا سوژههای شهری متحرک، این لنز نسبت به بسیاری از لنزهای F4 نسل اول عملکرد دقیقتری دارد و بهویژه در نور کافی، سوژه را با اطمینان بالا دنبال میکند.
دقت فوکوس در نور کم نیز مناسب است، خصوصاً بهدلیل کنتراست خوب خروجی لنز که به الگوریتمهای AF کمک میکند سوژه را واضح تشخیص دهند. حرکت فوکوس بسیار نرم است و برای فیلمبرداری، تغییر فاصلهی فوکوس بدون پرش انجام میشود. فوکوس نفسزدن (Focus Breathing) در این لنز کم نیست اما کنترلشده است و برای فیلمبرداری حرفهای با کرپ سنسور یا اصلاح دیجیتال تا حدی قابل جبران است.
سیستم لرزشگیر اپتیکی OSS؛ مزیت مهم در عکاسی با نور محدود
وجود لرزشگیر اپتیکی OSS برای یک لنز F4 اهمیت زیادی دارد، زیرا این گشودگی دیافراگم نسبت به مدلهای F2.8 نور کمتری وارد میکند. لرزشگیر داخلی این لنز در ترکیب با لرزشگیر پنجمحورهی بدنههای جدید سونی، تا چند استاپ امکان کندکردن سرعت شاتر بدون لرزش را فراهم میکند. این ویژگی در عکاسی منظره شبانه، محیطهای داخلی، ثبت سوژههای ثابت و عکاسی سفر در نور کم کمک بزرگی محسوب میشود.
در فیلمبرداری، OSS عملکرد پایداری دارد و لرزشهای ریز دست را بهخوبی کاهش میدهد. البته برای حرکات قدمزدن یا حرکتهای داینامیک، استفاده از گیمبال همچنان ضروری است، اما OSS کمک میکند در بسیاری از شرایط بدون تجهیزات اضافی، تصویری پایدارتر دریافت شود.
بوکه، عمق میدان و شخصیت تصویری لنز
لنزهای F4 معمولاً عمقمیدان زیادی ایجاد نمیکنند، اما ویژگیهای اپتیکی این مدل باعث شده بوکهی تولیدی آن بسیار نرم و با حاشیههای کنترلشده باشد. تیغههای دیافراگم آن بهصورت مدور طراحی شدهاند و دایرههای خارج از فوکوس تا حد زیادی گرد باقی میمانند. در فاصلههای کانونی بالاتر، این بوکه چشمنوازتر میشود و برای پرترههای محیطی، عکاسی سفر و عکاسی محصول سبک، نتایج بسیار تمیز و طبیعی ارائه میکند.
عمق میدان در 70 میلیمتر و فوکوس نزدیک حتی با F4 قادر است پسزمینه را بهطور مؤثر محو کند و سوژه را از محیط جدا سازد. شخصیت تصویری لنز، که ترکیبی از کنتراست بالا، رنگ طبیعی و بوکهی کنترلشده است، تصویری با امضای زایس ایجاد میکند؛ تصویری که نه بیشازحد شارپ و سرد است و نه بیشازحد نرم و گرم، بلکه دقیقاً در نقطهای متعادل قرار دارد.
کاربرد لنز در عکاسی منظره، سفر، خیابانی و پرتره
این لنز برای عکاسی منظره یکی از گزینههای محبوب است، زیرا در فاصلهی 24 میلیمتر شارپنس بالایی ارائه میدهد و پوشش T* کنترل فلر در محیطهای پرنور را تضمین میکند. وزن پایین لنز آن را برای سفرهای طولانی ایدهآل میکند و دامنهی زوم 24 تا 70 امکان ثبت طیف وسیعی از سوژهها را بدون تغییر لنز فراهم میسازد.
در عکاسی خیابانی، فوکوس سریع، اندازهی کوچک و ظاهر حرفهای اما غیرتهاجمی لنز به عکاس اجازه میدهد سوژهها را بدون جلبتوجه ثبت کند. برای عکاسی پرتره، فاصلهی 70 میلیمتر بوکهی جذابی ارائه میدهد، هرچند کاربران حرفهای پرتره شاید هنوز مدلهای پرایم با دیافراگم بازتر را ترجیح دهند.
عملکرد لنز در فیلمبرداری و پروژههای سینمایی سبک
لنز FE 24-70 F4 ZA به دلیل فوکوس بیصدا، کنترل خوب رفلکس، پوشش T* و وزن کم، در بین فیلمبرداران سونی جایگاه ویژهای دارد. حرکت فوکوس بسیار نرم است و برای پروژههایی مانند مستند، اینترفیو، سفرنامه و تولیدات یوتیوب کاملاً مناسب محسوب میشود. رنگهای خروجی لنز برای پروژههای ویدئویی با پروفایلهایی مانند S-Log3 و S-Cinetone بسیار سازگار هستند و تصویری قابلاعتماد و متعادل تولید میکنند.
ارزش خرید در سالهای اخیر و مقایسهی جایگاه لنز
با وجود عرضهی مدلهای جدیدتر مانند 24-70 F2.8 GM II یا 20-70mm F4 G، این لنز همچنان برای بسیاری از کاربران بهترین نقطهی تعادل میان کیفیت، وزن، قیمت و کاربرد است. عکاسانی که به دنبال یک لنز سبک، خوشساخت، با کیفیت رنگ زایس و پوشش T* هستند، همچنان این مدل را بهترین انتخاب در کلاس F4 میدانند. حتی با وجود پیشرفت تکنولوژی، شخصیت اپتیکی این لنز همچنان خاص و جذاب باقی مانده است.
جمعبندی نهایی
لنز Sony FE 24-70mm F4 ZA OSS Carl Zeiss Vario Tessar T* یکی از ماندگارترین لنزهای سونی است؛ لنزی که توانسته با ترکیب کیفیت اپتیکی بالا، پوشش ضدبازتاب قدرتمند، عملکرد فوکوس دقیق، لرزشگیر داخلی، طراحی سبک و مقاومت محیطی، خود را به گزینهای قابلاعتماد برای انواع سبکهای عکاسی تبدیل کند. بهطور خلاصه، این لنز انتخابی است برای کاربرانی که به شخصیت تصویری زایس، رنگهای طبیعی، کیفیت ساخت ممتاز و قابلیت حملونقل آسان نیاز دارند. با اینکه مدلهای جدیدتر امکانات بیشتری ارائه میدهند، اما تعادل منحصربهفرد این لنز همچنان آن را به گزینهای پرطرفدار در بازار حرفهای تبدیل کرده است.
تهیه و تنظیم : اطمینان | نمایندگی دوربین سونی
