در دنیای فیلم‌سازی مدرن، سیستم فوکوس خودکار چشم یا همان Eye AF به یکی از حیاتی‌ترین فناوری‌های دوربین‌های سونی تبدیل شده است. این قابلیت که در ابتدا برای عکاسی پرتره طراحی شد، امروزه به‌صورت گسترده در فیلم‌برداری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقشی کلیدی در حفظ وضوح چهره و چشم سوژه در حین حرکت دارد.

 

در مدل‌های محبوبی مانند Sony ZV-E10 و Sony A7 IV، سیستم Eye AF به سطحی از دقت، پایداری و هوشمندی رسیده که برای تولیدکنندگان محتوا، ولاگرها، مستندسازان و حتی فیلم‌برداران حرفه‌ای یک مزیت بی‌رقیب محسوب می‌شود. در این مقاله، به‌صورت تخصصی و گام‌به‌گام نحوه فعال‌سازی، تنظیم و استفاده از Eye AF در حالت ویدیو را بررسی می‌کنیم و تفاوت عملکرد آن در این دو مدل را مورد تحلیل فنی قرار می‌دهیم.
 

معرفی فناوری Eye AF در دوربین‌های سونی
 

فناوری Eye AF بر پایه‌ی الگوریتم‌های تشخیص چهره و ردیابی چشمان سوژه طراحی شده است. در این سیستم، دوربین با استفاده از پردازشگر تصویر BIONZ XR و داده‌های حاصل از سنسور Exmor CMOS، به‌صورت لحظه‌ای نقاط فوکوس را بر روی چشم سوژه قفل می‌کند. تفاوت اصلی Eye AF با سیستم‌های قدیمی‌تر فوکوس خودکار در این است که دوربین نه‌تنها چهره، بلکه نقطه دقیق چشم را شناسایی کرده و در طول حرکت سوژه آن را دنبال می‌کند. در فیلم‌برداری، این ویژگی اهمیت دوچندانی دارد، زیرا سوژه معمولاً در حال حرکت است و حفظ وضوح چشم در فریم برای حفظ حس انسانی تصویر کاملاً حیاتی است.
 

در مدل ZV-E10، این سیستم بهینه‌سازی شده برای ویدیوهای ولاگ و تولید محتوای روزمره است، در حالی که در مدل A7 IV، Eye AF بر اساس الگوریتم‌های نسل چهارم Sony AI عمل می‌کند و علاوه بر انسان، توانایی تشخیص حیوانات و حتی پرندگان را در حالت ویدیو نیز دارد.
 

نحوه فعال‌سازی Eye AF در حالت ویدیو
 

برای فعال‌سازی Eye AF در حالت فیلم‌برداری، لازم است تنظیمات منوی دوربین را با دقت انجام دهید. در هر دو مدل، مراحل مشابهی وجود دارد اما برخی گزینه‌ها در A7 IV گسترده‌تر هستند.

1. ابتدا دوربین را در حالت Movie Mode قرار دهید.

2. به بخش AF/MF در منوی اصلی بروید.

3. گزینه‌ی AF Subject Detection را انتخاب کنید. در اینجا می‌توانید نوع سوژه را بین Human، Animal یا Bird تنظیم کنید (در A7 IV). در ZV-E10 فقط حالت انسان در ویدیو فعال است.

4. سپس وارد قسمت Face/Eye AF Set. شوید و گزینه‌ی Face/Eye Detection in AF را روی On قرار دهید.

5. در ادامه در بخش Face/Eye Subject، حالت چشم چپ یا راست را مشخص کنید یا روی Auto بگذارید تا دوربین به‌صورت خودکار تصمیم بگیرد.

6. در نهایت، در بخش AF Tracking Sensitivity مقدار حساسیت ردیابی را بر اساس نوع و سرعت حرکت سوژه تنظیم کنید. برای ویدیوهای بلاگری معمولاً مقدار 3 (Standard) مناسب است، اما برای حرکات سریع بهتر است آن را روی 5 (Responsive) تنظیم کنید.
    

کاربرد Eye AF در فیلم‌برداری ولاگ با ZV-E10
 

دوربین ZV-E10 که به‌صورت خاص برای بلاگرها طراحی شده، به‌دلیل ترکیب سبک بدنه، سنسور APS-C و سیستم فوکوس ۴۲۵ نقطه‌ای، در زمینه‌ی استفاده از Eye AF عملکردی کاملاً کارآمد دارد. این دوربین حتی در شرایط نوری ضعیف قادر است چهره و چشم سوژه را با دقت دنبال کند.
 

در حالت فیلم‌برداری، هنگامی که سوژه به دوربین نزدیک یا از آن فاصله می‌گیرد، ZV-E10 به‌صورت خودکار فوکوس را از چشم به پس‌زمینه و بالعکس انتقال می‌دهد. این عملکرد برای ولاگرهایی که در حال معرفی محصول یا گفت‌وگوی مستقیم با دوربین هستند بسیار مفید است، زیرا تمرکز تصویر همیشه روی چشم باقی می‌ماند.
 

ویژگی Product Showcase Mode نیز مکمل Eye AF در این دوربین است. در این حالت، اگر سوژه جسمی را جلوی دوربین بگیرد، فوکوس فوراً از چشم به آن جسم منتقل می‌شود و پس از کنار بردن آن، مجدداً چشم تشخیص داده می‌شود. این عملکرد به‌طور کامل در هماهنگی با Eye AF طراحی شده و برای تولید محتوای تبلیغاتی یا آموزشی فوق‌العاده مؤثر است.
 

Eye AF در A7 IV؛ دقت سینمایی در ردیابی چشم
 

در دوربین Sony A7 IV، Eye AF به سطحی از هوش مصنوعی رسیده که تفاوت چشمگیری با نسل‌های قبل دارد. این دوربین با بهره‌گیری از پردازنده‌ی پرقدرت BIONZ XR و سیستم فوکوس هیبریدی ۷۵۹ نقطه‌ای، قادر است چشم سوژه را حتی در حالت چرخش نیم‌رخ یا در شرایط نوری پیچیده شناسایی کند.
 

در حالت ویدیو، Eye AF به‌صورت پیوسته با Real-time Tracking ترکیب می‌شود. به این معنا که اگر سوژه موقتاً از فریم خارج شود یا چهره‌اش پوشانده شود، دوربین مسیر حرکت او را حدس می‌زند و به محض بازگشت به قاب، فوکوس دقیق را مجدداً روی چشم بازیابی می‌کند.

در آزمایش‌های عملی، A7 IV توانسته است حتی در عمق میدان بسیار کم (مثلاً با لنز 85mm f/1.4) فوکوس چشم را بدون خطا حفظ کند، چیزی که در مدل‌های قبلی مانند A7 III امکان‌پذیر نبود.
 

تنظیمات پیشرفته برای کنترل عملکرد فوکوس در فیلم‌برداری
 

در هر دو مدل، می‌توانید تنظیمات دقیق‌تری را برای کنترل سرعت و نرمی تغییر فوکوس انجام دهید. این گزینه‌ها تأثیر مستقیمی بر ظاهر سینمایی و حرفه‌ای ویدیو دارند.

در منوی AF Transition Speed، می‌توانید سرعت جابه‌جایی فوکوس بین دو سوژه را انتخاب کنید. مقدار پایین‌تر مانند 1 (Slow) فوکوس را نرم‌تر و سینمایی‌تر می‌کند، در حالی که مقدار 7 (Fast) برای حرکات سریع و ورزشی مناسب‌تر است.
 

در کنار آن، گزینه‌ی AF Subject Shift Sensitivity تعیین می‌کند که دوربین با چه سرعتی فوکوس خود را از سوژه‌ای به سوژه‌ی دیگر تغییر دهد. برای مصاحبه‌ها یا گفت‌وگوهای مستقیم بهتر است مقدار 2 یا 3 انتخاب شود تا تغییر فوکوس طبیعی‌تر باشد.
 

تفاوت عملکرد Eye AF بین ZV-E10 و A7 IV
 

اگرچه هر دو مدل از فناوری Eye AF بهره می‌برند، اما تفاوت‌های قابل‌توجهی در دقت، سرعت و هوش تشخیص سوژه دارند.

در ZV-E10، فوکوس سریع و کاربردی است اما در شرایط نور شدید پشت‌سوژه یا حرکات سریع سر ممکن است برای لحظاتی از چشم جدا شود. در مقابل، A7 IV با کمک پردازنده‌ی پیشرفته‌تر و الگوریتم یادگیری ماشینی، حتی در نور ضد یا در زوایای غیرمستقیم، چشم را با پایداری بالا تشخیص می‌دهد.

همچنین در A7 IV امکان استفاده از Animal Eye AF و Bird Eye AF در حالت ویدیو وجود دارد که برای مستندسازان طبیعت ویژگی ارزشمندی محسوب می‌شود.
 

توصیه‌های حرفه‌ای برای استفاده بهینه از Eye AF در فیلم‌برداری
 

برای دستیابی به بهترین نتایج در حالت ویدیو، رعایت چند نکته ضروری است:

نخست، همیشه سعی کنید نورپردازی چهره یکنواخت باشد تا سیستم تشخیص چشم با خطای کمتری عمل کند. در نورهای نقطه‌ای یا سایه‌دار، ممکن است دوربین چشم را با ابرو یا بینی اشتباه بگیرد.

دوم، از لنزهای با دیافراگم باز مانند Sony 35mm f/1.8 یا 85mm f/1.8 استفاده کنید تا عمق میدان کمتر و وضوح چشم بیشتر باشد.

سوم، هنگام حرکت سوژه، از حالت Continuous AF (AF-C) استفاده کنید تا دوربین بتواند به‌طور مداوم فوکوس را دنبال کند.

چهارم، اگر در محیط‌هایی با افراد متعدد فیلم‌برداری می‌کنید، از گزینه‌ی Face Priority in Multi Metering استفاده کنید تا نوردهی و فوکوس هر دو بر اساس چهره اصلی تنظیم شوند.
 

جمع‌بندی نهایی
 

قابلیت Eye AF در حالت ویدیو یکی از پیشرفته‌ترین فناوری‌های فوکوس خودکار در جهان عکاسی و فیلم‌سازی است که توسط سونی توسعه یافته است. در مدل‌های ZV-E10 و A7 IV، این فناوری به دو شکل متفاوت اما هماهنگ عمل می‌کند: ZV-E10 برای کاربران ولاگر و تولیدکنندگان محتوای سبک طراحی شده است، در حالی که A7 IV ابزار فیلم‌سازی نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
 

استفاده صحیح از این سیستم، نیازمند درک دقیق از نحوه عملکرد الگوریتم‌ها، تنظیمات فوکوس و شرایط نوری است. زمانی که به درستی تنظیم شود، Eye AF قادر است در طول فیلم‌برداری چشمان سوژه را با دقتی خیره‌کننده دنبال کند، بدون کوچک‌ترین نیاز به فوکوس دستی یا اصلاح در پس‌تولید. به همین دلیل، می‌توان گفت Eye AF نه‌تنها یک قابلیت فنی، بلکه یکی از ستون‌های اصلی فیلم‌سازی مدرن با دوربین‌های سونی است که آینده‌ی ویدیوهای خلاقانه را رقم می‌زند.


تهیه و تنظیم : اطمینان | نمایندگی دوربین سونی در ایران