سونی یک لنز پرایم «نرمال» سطح بالا برای دوربین‌های مانت E خود معرفی کرده است: لنز Planar T* 50mm F1.4 ZA. به عنوان سومین لنز پرایم نرمال برای این سیستم، می‌خواستیم بدانیم این لنز چه برتری‌هایی نسبت به لنز FE 55mm F1.8 ZA که از قبل عالی بود، ارائه می‌دهد، بنابراین شروع به انجام برخی تست‌های مقایسه‌ای کردیم.

شارپنس

در ادامه، مجموعه‌ای از تصاویر با دیافراگم‌های مختلف برای لنزهای 50mm F1.4 ZA و 55mm F1.8 ZA مشاهده می‌کنید. در این تصاویر می‌توانید در دیافراگم‌های مختلف توانایی‌های این دو لنز را بررسی کنید - البته با این نکته که این عملکرد تنها مربوط به نسخه‌های خاصی از هر لنز است که ما در اختیار داشتیم.

در دیافراگم کاملاً باز، لنز 55/1.8 اندکی شارپ‌تر از 50/1.4 است، هم در مرکز و هم در اطراف تصویر (این برتری در سمت چپ کادر نیز حفظ شده، با وجود این که لنز 55/1.8 ما کمی خارج از مرکز بود و در سمت چپ عملکرد ضعیف‌تری داشت). اما این موضوع نباید زیاد تعجب‌آور باشد، چون دستیابی به شارپنس در F1.4 بسیار سخت‌تر از F1.8 است. در واقع، 50/1.4 با در نظر گرفتن اختلاف ۲/۳ استاپ نور و عمق میدان، بسیار خوب عمل می‌کند.

مقایسه هر دو لنز در دیافراگم F1.8 (شرایط برابرتر)، نشان می‌دهد که 50/1.4 از نظر شارپنس مرکزی به 55/1.8 می‌رسد، اما همچنان در شارپنس محیطی در چپ و راست کادر عقب‌تر است. با رسیدن به F2، 50/1.4 در شارپنس مرکزی کمی از 55/1.8 جلو می‌زند، اگرچه همچنان در خارج از مرکز کمی عقب‌تر است. در F2.8، 50/1.4 حتی در محیط کادر نیز بهتر از 55/1.8 عمل می‌کند، و به‌ویژه در مرکز تصویر جلوتر می‌افتد و در دیافراگم‌های بالاتر این برتری را حفظ می‌کند. با این حال، در محیط کادر، 50/1.4 هرگز به طور کامل به 55/1.8 نمی‌رسد، نه در F2.8 و نه حتی در F5.6 (لنزها در سمت چپ در F2.8 و F5.6 کمی به هم نزدیک‌تر می‌شوند، به دلیل عملکرد ضعیف‌تر نسخه‌ی 55/1.8 ما در سمت چپ، اما از نظر فنی، 50/1.4 همچنان اندکی عقب‌تر است).

این چه معنایی دارد؟

لنز جدید 50/1.4 ZA شارپنس و کنتراست چشمگیری را در F1.4 نشان می‌دهد. نسخه‌ی مورد آزمایش ما در دیافراگم باز به اندازه‌ی 55/1.8 خوب نبود، اما با توجه به برتری ۲/۳ استاپ در نور و عمق میدان، عملکرد قابل احترامی داشت. این طراحی‌های جدید لنز، تصاویری شارپ و پرانرژی حتی در دیافراگم باز تولید می‌کنند، برخلاف تصاویر نرم و مه‌آلودی که ممکن است در صورت استفاده از لنزهای قدیمی F1.4 روی سنسورهای رزولوشن بالا (به یاد داشته باشید که ما در این تست از دوربین 42 مگاپیکسلی a7R II استفاده کرده‌ایم) مشاهده کنید.

با این حال، لنز جدید 50/1.4 این میزان شارپنس را در سراسر تصویر به خوبی 55/1.8 حفظ نمی‌کند. 55/1.8 در تمامی دیافراگم‌ها یکنواختی بهتری در میدان تصویر ارائه می‌دهد. اما از F2 به بعد، لنز جدید 50/1.4 ZA در شارپنس مرکزی با 55/1.8 برابری می‌کند و در دیافراگم‌های کوچک‌تر از آن نیز برتری پیدا می‌کند. با توجه به استاندارد بالایی که توسط 55/1.8 ZA تعیین شده، این بسیار چشمگیر است.

البته شما در دیافراگم‌های بازتر، مقداری از شارپنس خارج از مرکز را قربانی می‌کنید.

اگر مجبور باشیم در زمینه‌ی شارپنس یک برنده‌ی کلی معرفی کنیم، احتمالاً 55/1.8 را انتخاب می‌کنیم، اما در واقع تفاوت خیلی بزرگی بین این دو وجود ندارد، به خصوص وقتی تنوع کیفیت بین نسخه‌های مختلف هر لنز را هم در نظر بگیریم.

البته قابل توجه است که راجر سیکالا از LensRentals گزارش داده که شارپنس مرکزی لنز 50/1.4 در دیافراگم باز، از لنز 55/1.8 بهتر بوده است (برای جزئیات به نمودارهای MTF بالا مراجعه کنید)، در حالی که نتایج تصویری ما نشان نمی‌دهد که 50/1.4 تا قبل از F2.8 از 55/1.8 پیشی بگیرد.

ما نمی‌توانیم این احتمال را رد کنیم که نسخه‌ی 50/1.4 مورد تست ما کمی ضعیف‌تر از میانگین عمل کرده باشد، شاید به دلیل مشکل دیسنتریک (Decentering).
با این حال، این نکته دلگرم‌کننده است که راجر هم تأیید کرده که لنز 55/1.8 یکنواختی بهتری در تصویر ارائه می‌دهد.

این تفاوت در شارپنس محیطی می‌تواند دلیل اصلی تفاوت نتایج ما باشد، هرچند که تغییرات کیفی بین نسخه‌های مختلف هر لنز (Copy Variation) هم بسیار محتمل است (توجه داشته باشید که ضعیف‌ترین نمونه‌ی 50/1.4 که راجر تست کرده بود، به طور قابل توجهی بدتر از بهترین نمونه‌ی 55/1.8 بود).

برای توضیح بیشتر، در تصویر منظره‌ی بی‌نهایت (Infinity Scene) که در ادامه آمده، حلقه‌های قرمز و آبی نشان‌دهنده‌ی ارتفاع تصویر در ۴ میلی‌متر و ۱۶ میلی‌متر هستند؛ یعنی دو نقطه‌ای که خطوط MTF با فرکانس ۵۰ lp/mm برای این دو لنز با هم تلاقی می‌کنند.

بین این دو حلقه، نمودار تانجنتیال ۵۰ lp/mm لنز 50/1.4 که راجر رسم کرده، پایین‌تر از لنز 55/1.8 قرار می‌گیرد.

بنابراین، مقایسه‌ی تصویری ما هم با نتایج راجر همخوانی دارد: به جز یک ناحیه‌ی بسیار کوچک در مرکز تصویر، لنز 55/1.8 در دیافراگم باز عملکرد بهتری نسبت به 50/1.4 دارد (اگرچه ما در لبه‌های تصویر بهبودی که راجر برای 50/1.4 مشاهده کرده را نمی‌بینیم؛ در تست ما لنز 55/1.8 همچنان در حاشیه‌ها برتری دارد).

و دوباره تأکید می‌شود که احتمالاً نسخه‌ای که ما تست کرده‌ایم نسبت به میانگین کیفیت پایین‌تری داشته، در حالی که داده‌های راجر نماینده‌ی بهتری از عملکرد میانگین این لنزها هستند.

بوکه

بوکه سخت است که به طور دقیق یا حتی در شرایط کنترل‌شده تست شود. اما نگاه کردن به نحوه‌ی نمایش هایلایت‌های خارج از فوکوس، چه نزدیک و چه دور از سطح فوکوس، می‌تواند یک نشانه‌ی خوب از آنچه که باید انتظار داشته باشیم، به ما بدهد. در اینجا، ما مقایسه می‌کنیم که چگونه دو لنز در نمایش نورهای شهری خارج از فوکوس عمل می‌کنند، زمانی که فوکوس بر روی پشت و جلو از سطح فوکوس قرار می‌گیرد.

اما به طور نسبتاً شگفت‌انگیزی، بوکه لنز 55mm FE کمی نرم‌تر به نظر می‌رسد، حداقل زمانی که نورهای شهری کمی عقب‌تر از سطح فوکوس قرار دارند (زمانی که ما نزدیک‌تر از بی‌نهایت فوکوس کرده‌ایم). بیایید نگاهی بیندازیم به اینکه چرا این ممکن است باشد: توجه کنید به بوکه به شکل حباب صابونی که لنز 50/1.4 در مقایسه با 55/1.8 نشان می‌دهد. در حالی که ممکن است از نظر زیبایی دلپذیر باشد، جزئیات اضافی در لبه‌های نواحی خارج از فوکوس تداخل ایجاد می‌کند که کمی از نرمی محو شدن می‌کاهد.

جالب است که برای اشیاء جلوتر از سطح فوکوس (اشیاء پیش‌زمینه)، تفاوت‌ها در بهترین حالت حداقل به نظر می‌رسد و به نظر می‌رسد که این به این دلیل است که لنز 55/1.8 کمی ویژگی حباب صابونی را علاوه بر بوکه‌ی حلقه‌های پیازش به دست آورده است. در واقع، لنز 50/1.4 در اینجا برتری دارد، زیرا حداقل از اثر شدید حلقه‌های پیاز در مقایسه با 55/1.8 برخوردار نیست.

تفاوت‌های بوکه زمانی که نورهای شهری دورتر از سطح فوکوس قرار می‌گیرند، به حداقل می‌رسد. این موضوع پیش‌بینی‌شده است - تاری زیاد هر نوع الگوی خاصی در بوکه را پخش می‌کند، به همین دلیل است که شناسایی تفاوت‌های قابل توجه بوکه بین لنزها در پرتره‌های نزدیک با پس‌زمینه‌های دور و تار سخت است. آنچه که بسیار مهم‌تر است، آنچه است که با اشیاء کمی خارج از فوکوس در جلوی فوکوس و پشت آن اتفاق می‌افتد، همانطور که در بالا انجام داده‌ایم.

جمع‌بندی: در کل، بوکه از هر دو لنز بسیار دلپذیر است، همانطور که از هر لنز پرایم سریع با این فاصله کانونی انتظار می‌رود. برخی از عکاسان ممکن است اثر حباب صابونی کمی لنز 50/1.4 را ترجیح دهند، حتی اگر این به قیمت کمی کاهش نرمی بوکه در نزدیکی سطح فوکوس باشد. از نظر ما، نبود اثر شدید حلقه‌های پیاز به لنز 50/1.4 جدیدتر برتری می‌دهد.

آبیراهی  رنگی طولی

مقایسه‌ی بوکه‌ی بالا نکته‌ی دیگری را در مورد لنزها به ما می‌گوید: لنز 50/1.4 ابریژن رنگی طولی (CA) کمتری نسبت به 55/1.8 دارد. توجه کنید به کاهش قابل توجه رنگ سبز و بنفش در اطراف، پشت و جلوی سطح فوکوس (برای مشاهده این موارد به ویجت بالا مراجعه کنید وقتی این لینک‌ها را کلیک می‌کنید). سطوح نسبتاً پایین CA محوری نیز در عکس‌های دنیای واقعی مشهود است: برای مثال، رنگ بنفش و سبز در حروف سیاه جلوتر و عقب‌تر از سطح فوکوس به خوبی کنترل شده است، همانطور که در تصویر زیر می‌بینید. معمولاً این نوع فرینجینگ در حروف با کنتراست بالا، مانند عدد '4' در پایین، به راحتی قابل شناسایی است، اما این اثر به طور عمده در این لنز وجود ندارد.

در واقع، به طور کلی شما متوجه خواهید شد که در تمام تصاویر گالری نمونه‌ی 50/1.4 هیچ‌گونه فرینجینگ رنگی وجود ندارد و این مسئله را نمی‌توان در مورد FE 55/1.8 گفت. این موضوع مهم است، زیرا CA محوری لنزهای پرسرعت با عناصر آسفریکال معمولاً مشکل‌ساز است و حذف آن در ویرایش پس از تولید نسبتا دشوار است. بسیاری از لنزهای کامپکت FE، مانند 55/1.8 و Batis 25/2، به خاطر سطح بالای CA طولی خود شناخته شده‌اند و ما بسیار خوشحالیم که در 50/1.4 این مشکل به خوبی کنترل شده است.

کاما (Coma)

در زیر، به عملکرد کاما (پراکنده شدن منابع نقطه‌ای در لبه‌ها) در دو لنز نگاه می‌کنیم، با دیافراگم‌هایی از باز تا F4 (بالای F4، کاما معمولاً در بیشتر لنزها به حداقل می‌رسد). لنز 50/1.4 در اینجا پیشتاز است و حتی در بازترین دیافراگم، تقریباً هیچ کامایی مشاهده نمی‌شود، در حالی که لنز 55/1.8 باید تا F2.8 بسته شود تا برجستگی‌های لبه‌ها دایره‌ای شوند (که همچنان عملکرد قابل قبولی است). کمی کاما در سمت چپ با نمونه‌ی ما از 50/1.4 وجود دارد، اما این مشکل تا F1.8 برطرف می‌شود. همچنین، لنز 50/1.4 از ایجاد آثار عجیب - اما جالب - مانند این‌ها جلوگیری می‌کند.

نتیجه‌گیری

لنز جدید Sony FE 50mm F1.4 ZA بسیار چشمگیر است. دوست ما، راجر سیکیلا از LensRentals، به این نکته اشاره کرده که عملکرد شارپنس مرکزی آن حتی از Zeiss Otus و Sigma 50mm Art هم بهتر است. او حتی متوجه شد که این لنز از 55/1.8 در مرکز عملکرد بهتری دارد، اما در حاشیه‌ها از آن عقب می‌ماند. نتایج ما نشان می‌دهند که 55/1.8 کمی پیشتاز است، هم از نظر مرکزی و هم پیرامونی، ولی 50/1.4 در شارپنس مرکزی از F2.8 به بعد پیشتاز می‌شود. ما قصد داریم به دنبال علت این اختلاف بگردیم (همیشه این احتمال وجود دارد که نمونه‌ی ما از 50/1.4 کمی از مرکز خارج باشد)، اما در مجموع عملکرد شارپنس بین این دو لنز مشابه است و 55/1.8 پیش از این یکی از محترم‌ترین لنزهای پرایم نرمال از نظر شارپنس بود.

بنابراین، به نظر می‌رسد که FE 50/1.4 از بیشتر لنزهای پرایم نرمال رقبا پیشی می‌گیرد (اگرچه تصور می‌کنیم Sigma 50mm Art رقابت خوبی خواهد کرد). با وجود ترکیب به شدت آفلاین، نگاهی به چشم تیز و شارپ مدل ما در عکس زیر بیندازید که در F1.4 گرفته شده است.

تهیه و تنظیم : اطمینان | نمایندگی دوربین سونی در ایران