این یک بررسی کامل و دقیق از لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM است؛ یکی از بهترین لنزهای پرایم واید سونی که با هدف ارائه بالاترین کیفیت تصویر و روشن‌ترین دیافراگم در فاصله کانونی ۲۴ میلی‌متر طراحی شده است. این لنز از پیشرفته‌ترین فناوری‌های اپتیکی سونی بهره می‌برد؛ از جمله پوشش‌های پیشرفته ضد بازتاب، عناصر اپتیکی آسفریکال خاص و امکانات حرفه‌ای در طراحی بدنه. در این بررسی، تجربیات خود را پس از آزمایش‌های میدانی و آزمایشگاهی این لنز با شما به اشتراک می‌گذارم تا بتوانید تصمیم بگیرید که آیا این لنز برای شما انتخاب مناسبی است یا خیر.

من از سال‌ها پیش طرفدار لنزهای ۲۴ میلی‌متری f/1.4 بوده‌ام، از زمانی که لنز AF-S 24mm f/1.4G نیکون را برای دوربین DSLR خود تهیه کردم (در ابتدا با Nikon D7000 و بعد با D800E از آن استفاده می‌کردم). برای سال‌ها این لنز، ابزار اصلی من برای عکاسی منظره بود و بسیاری از عکس‌های محبوبم را با آن ثبت کرده‌ام. لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM در ادامه همان سنت طراحی شده و در بسیاری از جنبه‌ها نسبت به لنزهای DSLR پیشرفت کرده است؛ مواردی که در طول این بررسی به آنها خواهم پرداخت.

هرچند این روزها بسیاری از عکاسان استفاده از لنزهای زوم را ترجیح می‌دهند، اما ترکیب دیافراگم باز، قابلیت حمل بالا، مقاوم بودن در برابر شرایط محیطی و کیفیت تصویر بالای یک لنز پرایم حرفه‌ای مانند Sony 24mm f/1.4 همچنان بی‌رقیب است. اگر فاصله کانونی ۲۴ میلی‌متر برای شما ایده‌آل است، حتی بهترین لنزهای زوم نیز نمی‌توانند با کیفیت و عملکرد این لنز رقابت کنند.

مشخصات فنی لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM

• تاریخ معرفی: سپتامبر ۲۰۱۸
• نوع مانت: مانت E سونی
• فاصله کانونی: ۲۴ میلی‌متر (پرایم)
• زاویه دید (برای فول‌فریم): ۸۴ درجه
• حداکثر دیافراگم: f/1.4
• حداقل دیافراگم: f/16
• تعداد تیغه‌های دیافراگم: ۱۱ عدد، با لبه‌های گرد
• قطر فیلتر: ۶۷ میلی‌متر
• تعداد عناصر اپتیکی: ۱۳ عنصر
• تعداد گروه‌های اپتیکی: ۱۰ گروه
• عناصر خاص: ۲ عنصر XA (آسفریکال پیشرفته) و ۳ عنصر ED (شیشه با پراکندگی کم)
• پوشش ضد بازتاب: Nano AR
• پوشش فلوئورین بر روی المنت جلویی: دارد
• لرزشگیر اپتیکی: ندارد
• فوکوس داخلی: دارد
• حلقه‌های کنترلی: فوکوس و دیافراگم
• دکمه قابل برنامه‌ریزی روی بدنه: دارد
• موتور فوکوس: Direct Drive SSM
• حداقل فاصله فوکوس: ۲۴ سانتی‌متر
• بیشترین بزرگنمایی: ۰.۱۷ برابر (۱:۵.۹)
• جنس مانت: فلزی
• مقاوم در برابر گرد و غبار و رطوبت: بله
• ابعاد (طول × قطر): ۹۲ × ۷۵ میلی‌متر
• وزن: ۴۴۵ گرم
• قیمت رسمی: ۱۳۹۸ دلار (برای قیمت روز بررسی شود)

ترکیب این مشخصات پیشرفته نشان می‌دهد که سونی نهایت تلاش خود را کرده تا تکنولوژی‌های مدرن و حرفه‌ای را در این لنز بگنجاند؛ از جمله پوشش فلوئورین روی المنت جلویی، دو عنصر آسفریکال پیشرفته (XA)، و پوشش ضدفلر پیشرفته. همچنین وجود کنترل‌های گسترده روی بدنه لنز مانند حلقه دیافراگم قابل کلیک و دکمه‌ی کاربردی قابل تنظیم، آن را به ابزاری کاملاً حرفه‌ای برای عکاسان پیشرفته تبدیل کرده است.

کیفیت ساخت و ارگونومی

مانند سایر لنزهای سری GM سونی، لنز FE 24mm f/1.4 GM نیز با کیفیت بسیار بالا و برای استفاده طولانی‌مدت ساخته شده است. در هنگام فوکوس، هیچ قطعه متحرک خارجی‌ای در بدنه لنز وجود ندارد و طراحی آن به‌طور کامل در برابر شرایط محیطی مقاوم‌سازی شده است. پوشش فلوئورین روی المنت جلویی نیز یک ویژگی ارزشمند است که به دفع گرد و غبار و قطرات آب کمک می‌کند. در نتیجه، این لنز از نظر مقاومت در برابر شرایط محیطی نسبت به بیشتر لنزهای واید دیگر – به‌ویژه لنزهای زوم که طراحی بدنه تلسکوپی دارند و در هنگام تغییر فاصله کانونی حرکت می‌کنند – بسیار مقاوم‌تر است.

من از لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM در شرایط سخت و پرگرد و غبار در دره مرگ (Death Valley) و همچنین در بخش‌های مختلف جنوب‌غربی آمریکا استفاده گسترده‌ای داشتم، بدون آنکه با هیچ مشکلی مواجه شوم. این شرایط سخت معمولاً باعث گیر کردن شن و ذرات ریز در بدنه بسیاری از لنزها می‌شود، اما این اتفاق برای لنز FE 24mm f/1.4 GM رخ نداد. برای من که عکاس منظره هستم، همین موضوع یکی از دلایل اصلی ترجیح استفاده از لنزهای پرایم با کیفیت بالا و دارای آب‌بندی مناسب در برابر عوامل محیطی است.

وزن و قابلیت حمل

وزن لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM تنها 445 گرم (معادل 0.98 پوند) است، که آن را به سبک‌ترین لنز 24 میلی‌متری با دیافراگم f/1.4 در بازار امروز تبدیل می‌کند. برای مقایسه، لنز Canon EF 24mm f/1.4L II وزنی معادل 650 گرم دارد، Nikon AF-S 24mm f/1.4G حدود 620 گرم وزن دارد و نسخه اولیه‌ی لنز Sigma 24mm f/1.4 Art (برای مانت E سونی) حتی به 740 گرم می‌رسد. حتی نسخه‌ی جدیدتر Sigma تحت عنوان “DN” Art که مخصوص دوربین‌های بدون آینه طراحی شده نیز وزنی برابر با 510 گرم دارد.

از نظر ابعاد، لنز سونی نه‌تنها سبک، بلکه بسیار جمع‌وجور و قابل‌حمل است. سایز دهانه فیلتر این لنز تنها 67 میلی‌متر است، بنابراین به‌راحتی در کیف شما جا می‌گیرد و می‌توانید تمام روز بدون خستگی آن را همراه داشته باشید.

ارگونومی و کنترل‌های دستی

از نظر ارگونومی، وجود مجموعه‌ای از کنترل‌های دستی روی بدنه‌ی لنز، یکی از نکات مثبت بسیار مهم در دنیایی است که بسیاری از تولیدکنندگان لنز به سمت طراحی‌های مینیمال و ساده‌سازی رفته‌اند. این لنز دارای یک دکمه‌ی عملکرد (Focus Hold) است که البته امکان تنظیم عملکرد دلخواه بر روی آن وجود دارد، همچنین دارای حلقه‌ی فوکوس و حلقه‌ی دیافراگم است. دو کلید فیزیکی نیز روی بدنه تعبیه شده است؛ یکی برای تغییر بین فوکوس دستی و خودکار، و دیگری برای فعال یا غیرفعال کردن کلیک حلقه‌ی دیافراگم.

اگر این امکانات را با بسیاری از لنزهای واید امروزی مقایسه کنید که تنها یک حلقه فوکوس دارند، متوجه می‌شوید که چرا تجربه کار با این لنز بسیار حرفه‌ای و لذت‌بخش است.

نکته‌ای درباره هود لنز

تنها نکته‌ی منفی کوچکی که در مورد این لنز می‌توانم مطرح کنم مربوط به هود لنز مدل ALC-SH154 است که طراحی گلبرگی دارد و به‌خوبی جلوی ورود نور مزاحم را می‌گیرد. اما سطح داخلی این هود از مخمل ساخته شده که هرچند یک ویژگی پیشرفته و حرفه‌ای به شمار می‌رود، ولی نسبت به طراحی‌های پلاستیکی معمول، گردوغبار را راحت‌تر جذب می‌کند.

درواقع، این طراحی مخملی قرار است به افزایش عملکرد هود در جذب نور کمک کند، ولی در شرایط پر گردوغبار – مانند تجربیات من در مناطق بیابانی – این سطح به‌سرعت کثیف می‌شود و تا زمانی که آن را تمیز نکنید، کارایی هود کاهش می‌یابد. بنابراین اگر قصد استفاده از این لنز در شرایط خاکی و پر گردوغبار را دارید، حتماً به تمیز نگه‌داشتن هود توجه کنید. این موضوع مشکل بزرگی نیست، اما دانستن آن می‌تواند برای حفظ عملکرد مطلوب لنز مفید باشد.

از نظر کیفیت اپتیکی، لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM عملکردی بسیار قدرتمند دارد و تقریباً هیچ نقطه ضعف مهمی در آن دیده نمی‌شود. در ادامه، ویژگی‌های اپتیکی این لنز را به‌صورت جداگانه بررسی می‌کنیم:

سرعت و عملکرد فوکوس

این لنز در فوکوس خودکار بهترین عملکرد را در بین لنزهای وایدی دارد که تاکنون روی دوربین‌های سونی امتحان کرده‌ام. دیافراگم باز f/1.4 یکی از دلایل اصلی این عملکرد خوب است، زیرا به لنز امکان می‌دهد حتی در شرایط نوری بسیار ضعیف نیز بتواند به‌راحتی فوکوس کند.

اما مهم‌ترین ویژگی در سیستم فوکوس خودکار این لنز، موتور Direct Drive Supersonic است. این موتور با گشتاور بالا، یکی از مشکلات رایج در لنزهای 24mm f/1.4 را برطرف می‌کند؛ مشکلی که مربوط به کند بودن فوکوس در دیافراگم باز بود. اما در لنز 24mm f/1.4 GM، فوکوس بسیار سریع و دقیق انجام می‌شود. همچنین این موتور تقریباً بی‌صدا کار می‌کند. بنابراین اگر هنگام فیلم‌برداری از میکروفون شات‌گان روی دوربین استفاده می‌کنید، هیچ نویز مزاحمی از لنز ضبط نخواهد شد.

توانایی فوکوس در فاصله نزدیک

حداقل فاصله فوکوس این لنز 24 سانتی‌متر (معادل 9.5 اینچ) است و حداکثر نسبت بزرگ‌نمایی آن 0.17× (یا 1:5.9) می‌باشد. این اعداد در حد خارق‌العاده‌ای نیستند، اما همچنان می‌توانید از سوژه‌هایی مانند برگ‌های بزرگ یا گل‌های نسبتاً درشت، عکس‌های کلوزآپ قابل قبولی بگیرید. اگر این قابلیت را با دیافراگم باز f/1.4 ترکیب کنید، لنز می‌تواند پس‌زمینه‌هایی کاملاً تار و جذاب (بوکه قوی) حتی در این فاصله‌ی کانونی واید تولید کند.

در نهایت، این لنز مقداری متوسط از فوکوس بریتینگ (Focus Breathing) دارد؛ یعنی هنگام تغییر فوکوس از فاصله نزدیک به دور، اندازه تصویر کمی تغییر می‌کند. اگر قصد فیلم‌برداری با لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM را دارید، بهتر است قابلیت جبران فوکوس بریتینگ (Focus Breathing Compensation) را در دوربین‌تان فعال کنید.

با این حال، به لطف فوکوس بی‌صدا و دیافراگم باز و روشن، این لنز انتخاب اول من در بین لنزهای سونی برای فیلم‌برداری در فاصله کانونی ۲۴ میلی‌متر است.

اعوجاج (Distortion)

لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM دارای میزان بسیار ناچیزی از اعوجاج است؛ فقط ۰.۸۲٪ اعوجاج بشکه‌ای معکوس (pincushion) طبق اندازه‌گیری‌های انجام‌شده در آزمایشگاه لنز ما. این میزان، در مقایسه با اغلب لنزهای زوم که فاصله کانونی ۲۴ میلی‌متر را پوشش می‌دهند، بسیار بهتر است. به این معنا که می‌توانید از این لنز بدون نیاز به اصلاح اعوجاج در مرحله ویرایش استفاده کنید و در نتیجه مقداری از شارپنس گوشه‌های تصویر را نیز حفظ کنید.

ویگنت (Vignetting)

یکی از مشکلات رایج لنزهای ۲۴ میلی‌متری با دیافراگم f/1.4 همواره ویگنتینگ بالا بوده است. ترکیب فاصله کانونی واید و دیافراگم باز معمولاً منجر به تیره شدن گوشه‌های تصویر می‌شود، و لنز Sony FE 24mm f/1.4 GM نیز از این قاعده مستثنی نیست.

در بازترین حالت دیافراگم (f/1.4) و فوکوس روی بی‌نهایت، میزان ویگنتینگ کمی بیش از ۲ استاپ است که نسبتاً زیاد محسوب می‌شود؛ هرچند برای چنین مشخصاتی طبیعی است. با بستن دیافراگم به f/2، این مشکل به شکل محسوسی کاهش می‌یابد و با رفتن به f/2.8 و بالاتر نیز کمی بهبود پیدا می‌کند. البته هرگز کاملاً از بین نمی‌رود (یعنی زیر ۱ استاپ نمی‌رسد)، اما به مقدار قابل‌قبولی نزدیک می‌شود.

کومای نوری (Coma)

کومای نوری نوعی انحراف در لنز است که باعث می‌شود نقاط نورانی در گوشه‌های تصویر به صورت کشیده یا لکه‌ای دیده شوند. این ایراد به‌ویژه در عکاسی از آسمان شب یا چراغ‌های شهری در شب اهمیت دارد.

عملکرد این لنز در برابر کومای نوری بسیار عالی است.

حتی در f/1.4 نیز تنها مقدار بسیار کمی از کما مشاهده می‌شود و هیچ‌گونه تاری شدیدی وجود ندارد. بنابراین نیازی نیست برای کاهش کما حتماً دیافراگم را به f/1.8 یا f/2.8 ببندید، مگر اینکه بخواهید عمق میدان بیشتری داشته باشید یا ویگنتینگ را کاهش دهید (که البته باعث می‌شود مجبور شوید ISO را افزایش دهید).
در مجموع، عملکرد لنز فراتر از انتظار بوده است.

بوکه (Bokeh)

بوکه به کیفیت محو شدن پس‌زمینه در عکس گفته می‌شود. کیفیت بوکه یک مسئله سلیقه‌ای است، اما اغلب عکاسان ترجیح می‌دهند بوکه نرم، ملایم و بدون حواس‌پرتی باشد. های‌لایت‌های خارج از فوکوس که گرد، یکنواخت و با لبه‌های نرم باشند معمولاً دلپذیرترند.

با اینکه لنزهای واید معمولاً برای بوکه خریداری نمی‌شوند، اما دیافراگم باز f/1.4 در این لنز آن را به گزینه‌ای مناسب برای پرتره‌ با زاویه باز یا دیگر سبک‌هایی که به بوکه نیاز دارند تبدیل می‌کند.

بوکه در این لنز زیبا، گرد، نرم و غیر مزاحم است.

در گوشه‌های تصویر کمی حالت «چشم‌گربه‌ای» دیده می‌شود که طبیعی است. مقدار اندکی هم انحراف رنگی طولی (فرینجینگ بنفش و سبز) در نواحی خارج از فوکوس دیده می‌شود که به نظر من، اصلاً آزاردهنده نیست.

ستاره‌های خورشیدی و فلر (Sunstars & Flare)

برای من به‌عنوان عکاس منظره، عملکرد لنز در برابر خورشید و فلر اهمیت زیادی دارد.

طراحی دیافراگم ۱۱ تیغه‌ای گرد این لنز در ابتدا کمی نگران‌کننده بود، چون تصور می‌کردم ستاره‌های خورشیدی ضعیفی تولید کند (هرچند چنین طراحی‌ای معمولاً بوکه بهتری می‌دهد).

تهیه و تنظیم : اطمینان | نمایندگی دوربین سونی در ایران